Kortademigheid is een veel voorkomend symptoom bij mensen met een hartaandoening. Het gevoel wordt door iedereen anders omschreven, afhankelijk van de persoon en zijn omstandigheden, en omvat meestal kortademigheid, ademhalingsmoeilijkheden, zwaarder ademhalen en in ernstigere gevallen benauwdheid, ademnood of het gevoel te verdrinken. Uw arts kan ook de medische term dyspneu gebruiken om kortademigheid te beschrijven.
Het gevoel van druk op de borst, ongemak of het gevoel dat er een band rond de borst wordt aangetrokken, kan duiden op kortademigheid. Het is echter niet erg specifiek en de kans bestaat dat het om angina pectoris gaat (pijn op de borst veroorzaakt door een verminderde bloedtoevoer naar de hartspier). Het is belangrijk dat u de omstandigheden kunt beschrijven waarin u kortademig bent.
Een veel voorkomende ervaring is het gevoel van kortademigheid bij inspanning. Activiteiten die u normaal gesproken zonder problemen zou uitvoeren, veroorzaken een gevoel van kortademigheid zoals u zou ervaren na een sterke fysieke inspanning. Denk bijvoorbeeld aan traplopen, een heuvel op lopen, tuinieren of zelfs aankleden.
Het begin kan heel geleidelijk zijn en mogelijk heeft u deze ademhalingsproblemen genegeerd terwijl u ouder wordt, uw conditie achteruit gaat of u overgewicht krijgt. Een verandering in uw ademhaling die door uw omgeving wordt opgemerkt of door uzelf als u zich vergelijkt met anderen kan een duidelijk teken zijn.
Kortademigheid in rust en ’s nachts
Het is belangrijk dat ernstige kortademigheid wordt onderkend. Deze kan zelfs optreden in rust en gepaard gaan met benauwdheid of een piepende ademhaling (een symptoom dat eerder in verband wordt gebracht met astma of een longaandoening).
Een gevoel van kortademigheid dat optreedt wanneer u gaat liggen, waardoor u meerdere kussens zult gebruiken om hoger te liggen of ’s nachts in een stoel slaapt (ook wel orthopneu genoemd), is een indicatie dat de hartfunctie aanzienlijk is aangetast en dat u dringend medische hulp nodig hebt.
’s Nachts wakker worden met ernstige aanvallen van kortademigheid, die verbeteren wanneer u opstaat of op de rand van uw bed gaat zitten (ook wel bekend als paroxismale nachtelijke dyspneu) zijn nauw met elkaar verbonden ervaringen die aangeven dat de longen verstopt kunnen raken en zich vocht ophoopt (ook wel bekend als vocht in de longen).
Deze vochtophoping kan door uw arts worden geconstateerd door naar uw longen te luisteren of een röntgenfoto van de borstkas te bekijken Deze symptomen worden niet uitsluitend in verband gebracht met atriumfibrilleren en kunnen er bijvoorbeeld ook op wijzen dat de hartfunctie verslechterd is.
Plotselinge toename van kortademigheid kan ook worden waargenomen als het hart voor de eerste keer van een normaal ritme naar atriumfibrilleren verandert. Dit kan een paar minuten duren en eventueel gepaard gaan met hartkloppingen of een gevoel dat uw hart op hol slaat.
Ademnood in rust kan verontrustend zijn en geeft normaal gesproken aan dat u dringend een arts moet raadplegen. Wanneer atriumfibrilleren intermitterend is, minuten of uren duurt voordat het hart uit zichzelf terugkeert naar een normaal ritme, kan de kortademigheid hetzelfde patroon vertonen en kan de ademhaling in de tussenliggende perioden normaal zijn.
Wanneer u met deze klacht bij uw arts komt, bedenk dan welke factoren kortademigheid en alle bijbehorende klachten kunnen veroorzaken. Denk daarbij aan piepende ademhaling, hartkloppingen, het gevoel dat het hart op hol slaat of pijn op de borst.
Het is belangrijk dat u zich realiseert dat kortademigheid een symptoom is van veel medische aandoeningen en dat uw arts andere oorzaken, zoals klepaandoeningen, hartspieraandoeningen, angina pectoris of andere medische aandoeningen moet uitsluiten, zelfs als is vastgesteld dat u atriumfibrilleren heeft.
Daarom kan een aantal verdere onderzoeken nodig zijn, waaronder bloedtesten, ECG, inspanningstest en longfunctietest.